Çek tasarısı ve bankaların sorumluluğu
Geçen hafta çekle ilgili yapılacak kanun değişikliğinden bahsetmiş ve karşılıksız çeke hapis cezasının kaldırılmasının alacaklıları mağdur edebileceğini yazmıştım.
Yazının yayımlandığı andan itibaren birçok mail aldım. Bu maillerin bir kısmı destek mahiyetinde idi. Ancak tepki içerikli mailler daha fazlaydı.
Öncelikle şunu belirteyim ki kimsenin hapis yatmasına taraftar veya meraklı değilim. İnsanların özgürlüklerine kısıtlama getirilmesi ve eş-dostlarından ayrı kalması beni ziyadesiyle üzer. Yazımda asıl olarak her olayda olduğu gibi bu meselede de iki taraf olduğunu, sadece çeki karşılıksız çıkanların mağdur olarak lanse edilmemesi gerektiğini, çek karşılığında mal satan ve alacağını tahsil edemeyenlerin de mağdur edilmemesi gerektiğini ifade ettim. Bu insanlar hiç tanımadıkları bilmedikleri kişilerden çek kabul etmiyor.
Ya daha önce alışveriş yaptıkları birisinden veya banka, esnaf çevresi kapsamında araştırma yapıp güvenilir buldukları kişilerden çek almayı kabul ediyorlar. Buna rağmen çekleri karşılıksız çıkıyorsa müsaade edin de bu çeklerin ödenmesini hapis tazyikiyle de olsa talep edebilsinler.
Yoksa malvarlığını eş dostun üzerine yapan insanlardan bir kuruş tahsilat mümkün olmuyor. İşin kötü tarafı, çeklerini tahsil edemeyen bu dürüst esnaf bu sefer kendi verdiği çeki ödeyemez duruma düşüyor. Onlara ya ev arabalarını satıp borçlarını ödeme veya aynı mal kaçırma işlemlerini yapma seçenekleri kalıyor. Bu kısır döngü devam ettikçe ekonomideki işlem hacmi de daralacak, güven ortamı kalmayacak.
Çünkü çek aslında senetten farklı bir ödeme aracıdır. Ellerinde çek bulunanlar, halihazırda kendilerinde olmayan para karşılığında mal veya hizmet satın alabiliyor. Esasen bu yapılan Merkez Bankası'nın yetkisinde olan para basmadan (emisyon) farklı bir işlem değil. Bu sayede parasal büyüklük de genişlemiş, piyasa rahatlamış oluyor. Ancak bu müessesenin tam işleyebilmesi takibin kuvvetine bağlı.
Tepki gösterenlerin çoğu ekonominin kötü gitmesinden, kur değerinden veya aldıkları çekleri tahsil edemediklerinden dolayı kendi durumlarının bozulduğunu, avukat veya bankaların açgözlülüklerinden dolayı hapis yatma riskine girdiklerini söylüyor. Burada unutulan bir şey var.
Verilen çekler şu veya bu sebepten dolayı ödenemezse alacaklılar yine de kapıya dayanacaktır. Hapis cezası olmazsa bile alacaklılar aynı aracılarla birlikte alacaklarını tahsil etmek için gelecek. Alacaklı ile konuşur, takibi durdururum derseniz aynı şey hapis cezasının varlığı halinde de mümkün. Alacaklı şikâyetini geri çektikten sonra takibat yapılmayacak, adli para cezası ve dolayısıyla hapis cezası da verilmeyecektir.
İşleri çok iyi giderken bahsettiğim sebeplerden dolayı iflas eden ve çeklerini ödeyemediği için hayatı, ailesi, düzeni bozulan insanların durumu gerçekten herkesi üzecek trajiklikte. Ama bunların tek sebebi, karşılıksız çeke hapis cezası öngörülmesi değil. Bunu demek istedim ben.
Çek meselesinde bankalar da elini taşın altına koymalı. Bankalar çek verirken çok ciddi araştırmalı. Çekin ödenmemesi durumunda alacağın kayda değer bir kısmını garanti etmeliler. Ayrıca çek verdikleri müşterilerin sicil kaydını kendileriyle çalışan müşterilerle paylaşmalılar.
Bu arada geçen hafta TBMM'de kanunla ilgili yapılan görüşmede üç madde kabul edildi. Çekin ibraz tarihi 6 aydan üç yıla çıkarıldı. Ayrıca kötü niyetli kullanıcıların hapis cezası yatmasını sağlayacak bir değişiklik önergesi verildi. Bakalım değişiklikten sonra yeni dönem nasıl olacak? Tüm mağdurların mağduriyeti giderilir inşallah.
Ciro faturalarında KDV oranı kaç olmalı?
Fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticarî teamüllere uygun miktardaki iskontolar Katma Değer Vergisi (KDV) matrahına dahil edilmiyor. Bu kapsamdaki iskontolar fatura bedelinden indirilir. Kalan bedel üzerinden KDV hesaplanır. Fakat bu iskontolar fatura üzerinde değil de yıl sonunda yapılıyorsa matrahtan düşme diye bir durum söz konusu olmuyor, ciro primini alan taraf primi ödeyen tarafa fatura düzenliyor. Satış primi, hasılat primi, yılsonu iskontosu gibi adlarla yapılan bu tür ödemeler KDV'ye tabidir. Çünkü yapılan iş ana firmaya karşı verilen bir hizmet olarak kabul edilir. Bu düzenlemeler uyarınca, bu tür ciro primleri ve iskonto uygulamaları, satışa konu olan mal ya da hizmetten bağımsız başka bir hizmetin bedeli olarak kabul ediliyor ve bu işlemler için düzenlenen faturalarda %18 KDV oranı uygulanıyordu. Bu durumun bazı sakıncaları oluyordu.
Fatura üzerinde yapılan iskonto ile daha sonra yapılan iskontolarda farklı oran uygulanmasına sebep oluyordu. Çünkü indirimli oranda (yüzde 8 veya yüzde 1) mal satılması halinde fatura üzerinde yapılan indirim dolaylı olarak indirimli oranda KDV uygulanmasına sebep oluyordu. Daha sonra yapılan ciro priminde ise KDV oranı malın tabi olduğu orandan bağımsız olarak yüzde 18 olarak uygulanıyordu.
Farklı oranda KDV uygulanmasının iadelerde suiistimale sebep olması da mevzubahis olabiliyordu. Yüzde 1 oranında yapılan mal satışı için daha sonra ciro primi verilmesi halinde ciro primi faturası yüzde 18 olarak vergilendiriliyor ve bu vergi de iade edilecek vergilerin şişirilmesine yol açıyordu. Son dönemlerde vergi daireleri ciro primlerine ait KDV'lerin iade edilemeyeceğini iddia ediyordu. Mükellefler bu yoruma katılmadıkları için ihtilaflar oluşabiliyordu.
Maliye geçtiğimiz günlerde yayınladığı bir tebliğ ile bu uygulamaya, daha doğrusu farklı zamanlardaki ciro primlerine farklı oranda KDV uygulanmasına son verdi. Yeni yorumda sonradan verilen ciro priminin vergi matrahında değişiklik olarak kabul edilmesi ve buna göre düzeltme yapılması gerektiği ifade edilmiş.
Bu itibarla, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmeyip belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında yapılan iskontolar nedeniyle KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu hallerde düzeltme işlemi, alıcı tarafından satıcı adına bir fatura ve benzeri belge düzenlenmek ve bu amaçla düzenlenecek belgede, KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle yapılacak.
Yani artık düzenlenecek iskonto ya da ciro primi faturalarında, her durumda %18 oranı uygulanmayacak. Daha önce satışı yapılan ürüne ait olarak satış anında uygulanmış KDV oranı ne ise o oran uygulanacak. Böylece yukarıda bahsettiğim iade dosyalarındaki ihtilaflar da bundan sonra yaşanmayacak. Bunun dışında, alıcıların belirli bir işi yapmaları belirli bir aktiviteyi gerçekleştirmeleri nedeniyle hak kazandıkları ödemeler nedeniyle düzenledikleri faturalara ilişkin KDV uygulaması, eskiden olduğu gibi devam edecek.
AHMET YAVUZ / ZAMAN
30.01.2012
30 Ocak 2012 Pazartesi
Çek tasarısı ve bankaların sorumluluğu/ AHMET YAVUZ
Etiketler:
BUGÜNKÜ YAZILAR,
gelirler,
gelirlergov,
HABER,
kanun,
MALİYE,
MUHASEBE,
SGK,
ssk,
tepliğ,
vergi,
vuk,
Yeni TTK
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Blog Arşivi
-
▼
2012
(4921)
-
▼
Ocak
(975)
- 6111 Sayılı Kanuna Göre Yapılacak Beşinci Taksit Ö...
- GİB DUYURU : Basit Usule Tabi Mükelleflerimiz İçin...
- YENİ TTK Pay sahibinin şirkete borçlanma yasağı / ...
- YENİ TTK GENEL KURUL
- İntibak Yasası Meclis'te
- TTK'nda geç kalan tartışma
- YENİ TTK Şirketin Borca Batık Olması
- VERGİ DENETİM KURULU YÖNETMELİĞİ, VERGİ İNCELEMELE...
- Kanser hastalarından kimse para isteyemez--Sadece ...
- Yeni Türk Ticaret Kanununda Yönetim Yetkisinin Devri
- YENİ TTK YÖNETİM KURULU TEMSİLE YETKİLİ KİŞİLERİ S...
- YENİ TTK Yönetim Kurulunun Şirkete Bağlılık İlkesi
- Form Ba ile Form Bs Bildirimlerinin Verilme Süresi...
- Yeni TTK da Şirketin Sahip Olduğu Hisseyi Elden Çı...
- Sağlık Ocakları tarih oldu
- Dolandırıcıya çek mükâfatı
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Müfettiş alımı için önemli açıklama
- Kredi Kartını Kapattıran Tüketiciye Şok!
- Şirketinize Uygun, Şirketinize Yakışan Bir Yönetim...
- Vadeli Mevduat Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- YENİ TTK Yanlış yapana sigorta hakkı
- Malulen emeklilik için aranan şartlar neler?
- Sigorta’da daha az prim ödendiği için geçilebilir ...
- ADIM ADIM İNTİBAK -2-/ŞERİF AKÇAN(İntibak Maaş Tab...
- Emekli ikramiyesinde son durum /Metin Taş-Sezgin Ö...
- GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (GÜMRÜK İŞLEMLERİ) (SERİ NO: 88)
- GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARINA İLİŞKİN ESASLAR...
- ÇEK DEFTERLERİNİN BASKI ŞEKLİNE, BANKALARIN HAMİLE...
- Bankalar, karşılıksız çek için daha fazla ödeyecek
- Yanlış yapana sigorta hakkı
- En şanslı 9 bin emekli
- DEVLET MEMURLARI KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 162)
- Yeni TTK ağır maddeler içeriyor
- Maliye 24 Sene Sonra KDV Uygulamasında Fikir Değiş...
- Şehit Mirasçısına 62 Bin 800 Lira / Ali Tezel
- SAĞLIK YARDIMI TALEP VE TAAHHÜT FORMU
- Mükellefe e-haciz yağmuru -MALİYE Bakanlığı, 2012 ...
- Yeni TTK'ya en çok Maliye sahip çıkmalı
- Çek tasarısı ve bankaların sorumluluğu/ AHMET YAVUZ
- Bilgi verme tebliği (2)
- Trampa işlemlerinde muhasebe uygulaması
- Yabancı Para Birimiyle Defter Tutulabilir mi? Deft...
- Hasta işçi işten çıkarılır mı? /Arif Temir
- Sadece prime ihtiyacı olan doğum borçlanması yapsın!
- BÜTÜN YÖNLERİYLE GENEL SAĞLIK SİGORTASI (5)/Celal ...
- Trafik cezası çalışandan kesilir mi? /Ali Şerbetçi
- Yabancıya 886 lira ceza / Sadettin ORHAN
- OKUL, SAĞLIK HİZMET TESİSİ VE ÖĞRENCİ YURDU OLARAK...
- SGK Eski-Yeni ve Erkek-Kız Çocukların Genel Sağlık...
- Gelir Testi Süresi Ve Bilinmesi Gerekenler
- 1/3, 1/4, 1/5 ve 1/10
- Yeni Türk Ticaret Kanunu' na göre UFRS'ye geçiş
- Genel Sağlık Sigortası Gelir Tespiti Yaptırmak İst...
- Muhasebe Koçluğu (3)
- Özürlü ücretlerinde vergi indiriminin tahakkuku/Ta...
- 3. Köprü Geçişi 3 Dolar + KDV
- ADIM ADIM İNTİBAK -1- 5 bin günle 9 bin gün aynı k...
- Acil Serviste Muayene Katılım Payı
- Memura ek zam geliyor
- Tüketici şikayetlerinde yen dönem!
- İntibak’tan, ölüm aylığı alan 465 bin kişi de yara...
- Yeni Ticaret Kanunu'nda değişiklik talepleri
- Bir kahve içiminde emeklilik!
- Bakan Faruk Çelik’ten iyi haber
- GSS’de yanlış yapan enselenecek
- Damga Vergisi Yönünden Sözleşmelerde Belli Para Ka...
- Yeni TTK ve CFO'nun Değişen Dünyası
- Yeni Türk Ticaret Kanunu' na göre İnternet Sitesin...
- İstanbul’da da sağlık aktivasyon çilesi bitiyor/Er...
- Gelir tespitinde paniğe gerek yok/Metin Taş-Sezgin...
- İlaç kullanan hasta daha yüksek katılım payı ödeye...
- 'Süt Kart' geliyor, sağımdan fabrikaya her aşama i...
- Yaşı büyütmek emeklilikte geçerli mi?
- GSS’de kız çocuklarının durumu / Ramazan Çanakkaleli
- Genel sağlık sigortasına ilişkin soru ve cevaplar/...
- Açılışı yok ama kapanışı var/Şükrü kızılot
- Düzenleme yapılmazsa binlerce memur mağdur olacak ...
- Para transferinde yeni dönem
- Deprem vergisi 8 milyar TL
- Çek yaprağı ‘bono’ gibi olacak
-
▼
Ocak
(975)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder